
دکتر شکوه السادات ابوترابی متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ پره ناتولوژی در خصوص ارتقاء بارداری گفت :
سلامت جنسی و رابطه مطلوب زناشویی دارای اثرات شناختهشدهای بر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی است. سلامت جنسی و رابطه مطلوب زناشویی با ایجاد احساس رضایتمندی، آرامش و افزایش اعتماد بهنفس، زمینه تقویت عواطف بین زوجین را فراهم نموده و از پیدایش اختلالات روانی و ازهمگسیختگی بنیان خانواده و آسیبهای اجتماعی جلوگیری میکند. بخش قابل توجهی از بار بیماریها در زنان و مردان، به ناخوشیهای ناشی از نقض حقوق باروری و جنسی اختصاص دارد.
و ذکر کرد در چارچوب سازمان بهداشت جهانی (WHO) تعریف سلامت به عنوان یک حالت کامل جسمی، روانی و اجتماعی، رفاهی، و نه فقط نبود بیماری یا ناتوانی، بهداشت باروری، یا بهداشت جنسی ،در تمام مراحل زندگی به فرایندهای تولید مثل، عملکردها و سیستم میپردازد
مصاحبه ای در خصوص ارتقاء بارداری با ایشان صورت گرفت که به شرح ذیل در اختیارشما قرار می گیرد :
- منظور از بهداشت باروری چیست؟
بهداشت باروری به معنای آن است که افراد قادر به داشتن زندگی جنسی مسئولیت پذیر، رضایت بخش و ایمن هستند و توانایی تولید مثل و آزادی تصمیمگیری در مورد اینکه، چه موقع و چند بار این کار انجام دهند را دارند
نود و نه درصد از مرگ و میر مادران در کشورهای در حال توسعه رخ میدهد و در ۲۵ سال اخیر، مرگ و میر مادران در جهان به ۴۴٪ کاهش یافتهاست
زنان در کشورهای در حال توسعه دسترسی چندانی به خدمات برنامهریزی خانواده، اقدامات فرهنگی مختلف، کمبود اطلاعات، همراهان زایمان، مراقبتهای قبل از تولد ، کنترل تولد، مراقبتهای پس از زایمان، عدم دسترسی به مراقبتهای بهداشتی ندارند و بهطور معمول در فقر هستند. تمام این دلایل منجر به افزایش نسبت مرگ و میر مادران (Maternal Mortality Ratio) (MMR) میشود.
تمامی مردان و زنان بالغ دارای حق ازدواج و تشکیل خانواده، آگاهی و دسترسی به روشهای سالم، مؤثر و قابل پذیرش برای تنظیم باروری و نیز حق دسترسی به خدمات مراقبت بهداشتی هستند که زنان را قادر به یک بارداری و زایمان سالم نموده و بهترین فرصت را برای داشتن فرزند سالم برای زوج فراهم میکند
- اهمیت سلامت جنسی در بارداری چیست ؟
اخیراً سلامت جنسی به جای جزئی از سلامت باروری، پایهگذار و شرط لازم برای دستیابی به سلامت باروری در نظر گرفته شده است. سلامت جنسی تمایل افراد و زوجین با تمام گرایشهای جنسی و هر زمینهای برای روابط جنسی مطلوب را به رسمیت میشناسد و دغدغههای آن فراتر از باروری و تولید مثل، مواردی مانند ناتوانی و اختلال عملکرد جنسی و خشونت جنسی را دربر میگیرد. این موضوعات لزوماً متناسب با یک چارچوب انحصاری مختص سلامت باروری نیستند
قبل اقدام به بارداری چه نکاتی مهم هستند ؟
قبل از اقدام به بارداری باید با پزشک مشورت کرد نکات مهم شامل بررسی سابقه فامیلی بیماری، معاینه کلی فیزیکی، معاینه لگنی، آزمایش خون و ادرار شما را برای بارداری مناسب آماده می کند. علاوه بر مسایل مربوط به باروری، درباره شیوه زندگی و یا تغییر رژیم غذایی نیز می باشد و نیز بررسی موارد زیر:
• بیماریهای قلبی یا کلیوی، فشار خون بالا و یا سایر بیماری های مزمن مانند دیابت، لوپوس، وHIV
• سابقه مرده زایی بدون دلیل، سقط جنین و یا تولد نوزاد زودرس
• سابقه اختلال ژنتیکی
• عفونت های منتقل شونده از راه جنسی
• اختلالات وزن یا سابقه اختلال در صرف غذا
• سن مادر بالاتر از 35
چه عواملی پیش از بارداری خطرزامی باشد؟
در این مراجعات، فاکتورهای خطر زایمان زودرس توسط پزشک یا ماما بررسي میشود تا بتوان مداخله لازم را قبل از بارداری انجام داد. عوامل خطرزا شامل:
• فاكتورهای خطر همسرآزاری و اعتياد: سابقه همسرآزاری (هر رفتار خشن وابسته به جنسيت است كه موجب آسيب شده یا با احتمال آسيب جسمي، رواني و یا رنجش زن همراه است. چنين رفتاری ميتواند با تهدید، اجبار یا سلب مطلق آزادی و اختیار صورت گرفته و در جمع یا خفا رخ دهد)، مشکلات زناشویي، مصرف مواد مخدر توسط همسر، افسردگي در فرد و یا همسر.
• اختلالات رواني: (نيازمند مشاوره با روانپزشک)
• علائم خطر فوری: فکر یا اقدام به خودكشي، تحریکپذیری و پرخاشگری شدید، فرار از منزل، امتناع از خوردن، پرفعاليتي، توهم و هذیان با زمینهی آسيبرساندن به خود و دیگران
• علائم در معرض خطر: روحيهی افسرده، انرژی كم، كمحوصلگي، عصبانيت، بيقراری، اختلال در خواب و اشتها (پرخوابي، كمخوابي، پراشتهایي، كماشتهایي)، توهم و هذیان با زمینهی غير آسيبرسان به خود و دیگران
• فاكتورهای خطر بيماری رواني شدید: سابقه افسردگي شدید و بیماری روانی در فاميل و فرد، حوادث ناگوار متعدد اخير و نارضایتي زناشویي
• فاكتورهای خطر بيماری رواني خفيف: مشکلات زناشویي، حوادث ناگوار زندگي (مرگ عزیزان، مشکلات مالي)، بارداری زیر 18 سال، سابقهی قبلي بيماری رواني خفيف .
- در خصوص رژیم غذایی ونیاز به مصرف مکمل ها و زن متعادل چه توصیه هایی دارید؟
• قبل از بارداری رسیدن به وزن ایده آل بسیار مهم است
به خصوص زمانیکه BMI مادر 30 یا بالاتر باشد، با کاهش وزن قبل از بارداری خطر ابتلاء به برخی از بیماری ها در مادر و جنین را کاهش می یابد.
• نیاز به مصرف برخی از مواد مغذی در دوران بارداری افزایش می یابد و غذا به اندازه مورد نیاز قادر به تأمین آن نیست. مکمل روزانه غالباً برای اکثر خانم ها برای آمادگی برای بارداری توصیه می شود. زنانی را که قصد بارداری دارند باید در این مورد با پزشک زنان مشورت کنند.
• به خاطر داشته باشید مکمل اسید فولیک از خطر تولد نوزاد با نقص لوله عصبی جلوگیری می کند و در مراحل اولیه بارداری مهم است.
• مصرف حداقل 400 میکروگرم در روز از 12 هفته قبل از بارداری و تا 12 هفته اول بارداری خطر را کاهش می دهد.
• غذاهای سالم حاوی فولات در کنار مکمل (مانند سبزیجات برگ سبز، کلم بروکلی، پرتقال، آووکادو یا نان و غلات غنی شده) توصیه می شود.
• نیاز به ید در دوران بارداری و شیردهی افزایش می یابد. ید یک ویتامین ضروری برای رشد مغز و سیستم عصبی است.
• به زنانی که قصد بارداری دارند توصیه می شود مکمل ید 150 میکروگرم در روز را شروع کرده و در دوران بارداری و شیردهی به مصرف مکمل ادامه دهند.
• مصرف غذاهای سالم حاوی ید در کنار مکمل (مانند نان غنی شده، غذاهای دریایی، غذاهای لبنی) نیز توصیه می شود. هنگام استفاده از نمک سفره، همیشه نمک یددار را انتخاب کنید.
• خانم های مبتلا به بیماری تیروئید قبل از مصرف مکمل ید باید با پزشک خود مشورت کنند.
فعالیت بدنی هنگام برنامه ریزی باردار ی به صورت فعالیت های تقویت عضلات حداقل 2 روز در هفته
همچنین در خصوص زمان مناسب تزریق واکسن ها فرمودند ؟:
بهترین زمان تزریق واکسن قبل از اقدام به بارداری است
در واقع تزریق واکسنهای آبلهمرغان و سرخجه در دوران بارداری باعث سقط و برخی ناهنجاریها در جنین میشود.